SỨC MẠNH ĐỒNG TIỀN
“ Tiền là tiên là Phật
Là sức bật của tuổi trẻ
Là sức khỏe của tuổi
già
Là cái đà của phát triển
…”.
Câu nói cửa miệng của giới trẻ hiện
nay mang tính hài hước nhưng cũng chất chứa những suy nghĩ đáng lưu ý về đồng
tiền. Ý nghĩa của câu nói phần nào toát lên vai trò to lớn của đồng tiền với
con người và xã hội. Đồng tiền là vật đúc bằng kim loại hoặc in bằng giấy, dùng
làm phương tiện giao dịch, dùng đổi chác, mua bán. Tuy kích cỡ nhỏ bé nhưng đồng
tiền lại có vai trò quan trọng trong đời sống con người và xã hội. Đồng tiền đã
trở thành một tài sản với mỗi con người trong xã hội. Tiền giúp quyết định được
rất nhiều việc – “Có tiền mua tiên cũng được”. Có tiền, con người cảm thấy tự
tin, và đôi khi đồng tiền có thể thay đổi cả tính cách của con người và sự đánh
giá của người khác đối với cá nhân đó. Tiền giúp đem lại rất nhiều điều tốt đẹp.
Tuy nhiên tiền cũng là một “ông chủ xấu”. Tiền làm cho ta trở nên tham lam bằng
cách tích trữ, thu gom cho riêng mình, lấy của chung bỏ túi riêng mà không phục
vụ hay chia sẻ cho ai. Ham tiền là tôn vinh tiền lên làm chủ lòng mình. Tiền sẽ
làm mêm hoặc lòng người. Tiền có thể biến con người trở nên bất hiếu, đánh mất
nhân cách, giảm đi nhân phẩm, có khi trở thành bất trung và bất nghĩa.
“Tiền có thể mua được
mái nhà, nhưng không mua được mái ấm.
Tiền có thể mua được bằng
cấp, nhưng không mua được tri thức”.
Lúc đó, đồng tiền sẽ mang lại bất hạnh
cho con người và xã hội. Vì đồng tiền, người ta sẵn sàng làm tất cả, bán rẻ
lương tri, tán tận lương tâm của mình. Có lẽ chúng ta từng chứng kiến bao cảnh
thương tâm, gia đình tan nát, huynh đệ tương tài cũng vì sự tác oai tác quái của
đồng tiền.
“Anh em thậm thật là hiền,
Vì một đồng tiền mất cả
anh em”.
“Còn bạc, còn tiền còn
đệ tử
Hết cơm, hết rượu hết
ông tôi”.
Đồng tiền làm người ta thay đổi ý kiến,
thay đổi suy nghĩ, thay đổi tình cảm, thay đổi hành đông, thậm chí thay đổi cả
lương tâm của con người trong việc ra quyết định các loại văn bản có giá trị
pháp lý: “Nén bạc đâm toạc tờ giấy”. Và hơn thế nữa đồng tiền gây ra bao cảnh
tang thương: nhà tan cửa nát, đầu rơi máu chảy, giết hại lẫn nhau: “Động lực của
chiến tranh là đồng tiền”.
Tự bản chất, đồng tiền không có gì xấu.
Đồng tiền trở nên xấu hay tốt là do con người sử dụng. Nếu ta làm chủ được đồng
tiền, dùng tiền như một phương tiện để đáp ứng nhu cầu tồn tại và phát triển của
mình thì đó là một điều tốt. Tốt hơn nữa nếu ta bắt đồng tiền phục vụ cho sự
công bằng, lòng nhân ái, cho công thiện, công ích, thì đồng tiền sẽ là người đầy
tớ tốt mách bảo cho ta biết phải làm gì với số tiền ta có để đem lại lợi ích
cho xã hội, cho cuộc sống của mọi người xung quanh. Đồng tiền đòi hỏi phải có
cách sử dụng đặc thù, tùy việc mà tiêu tiều: “Việc to đừng lo tốn”. Có nhiều vấn
đề tế nhị, đáng bàn trong việc tiêu tiền. Không phải lúc nào đồng tiền cũng có
vai trò như nhau. Nếu lao động chân chính, con người phải đổ mồ hôi nước mắt mới
có được đồng tiền thì không thể tiêu dùng phung phí. Cách sử dụng đồng tiền tốt
nhất là phải biết tiết kiệm: “Kiệm tắc thường lúc”. Tóm lại, đồng tiền đóng một
vai trò quan trọng đối với con người và xã hội. Nhưng “tiền bạc chỉ là tiền bạc”
vì đồng tiền không phải là tất cả, còn có những thứ quý giá như tình nghĩa, sức
khỏe, tri thức, đạo đức … Chính vì thế, học sinh chúng ta cần phải nhận rõ giá
trị của đồng tiền và cách tiêu tiền sao cho tiền bạc là một tên đầy tớ tốt, một
phương tiện đem lại lợi ích cho bản thân và nhân loại.