ĐỀ THI THỬ
QUỐC GIA THPT
MÔN: NGỮ VĂN KHỐI 12
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát
đề
Phần I. Đọc
hiểu (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Nói điều bạn muốn
Có bao giờ
bạn nhận ra rằng người mình yêu thương nhất lại là người mình thường bỏ lơ?
Thật kỳ quặc, phải không? Bạn dễ dàng dành rất ít thời gian với gia đình vì họ
luôn ở ngay bên bạn (hoặc bạn tưởng là thế). Thật dễ bỏ qua những sự biểu lộ
tình cảm với người mình yêu mến bởi vì dường như chưa cần phải làm thế ngay.
Nhưng còn gì quan trọng hơn gia đình chứ? Thành công vượt trội nhưng cô đơn thì
có ý nghĩa gì? Cuốn album gia đình có ý nghĩa với tôi hơn nhiều so với tài
khoản ngân hàng. Rất thực lòng.
Vậy hãy nhấc
máy lên và nói với cha mẹ rằng bạn rất yêu thương họ. Trước khi đi làm, hãy bày
tỏ cử chỉ yêu thương với người bạn đời. Hãy ôm chặt các con và nói rằng bạn rất
thương chúng. Con bạn chỉ bé bỏng có một thời. Và khi cánh cửa cơ hội đó khép
lại, chúng sẽ vĩnh viễn đóng chặt.
(Theo Đời ngắn,
đừng ngủ dài, Robin Sharma, Nxb
Trẻ, 2015, tr. 92-93)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2. Theo tác giả, vì sao cha mẹ nên ôm chặt các con và nói lời yêu thương với chúng?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp nghệ thuật chính
của văn bản.
Câu 4. Thông điệp mà anh/ chị tâm đắc nhất qua văn bản
là gì?
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ văn bản đọc hiểu trên, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về lời khuyên của tác giả: Cuốn album gia đình có ý nghĩa với tôi hơn
nhiều so với tài khoản ngân hàng.
Câu 2. (5,0 điểm)
“Sức chinh
phục của “Vợ chồng A Phủ”phải chăng là ở chỗ nhà văn đứng về phía
khát vọng được sống, được yêu để tố cáo cái xã hội đã giam hãm, trói buộc tuổi xuân và sinh lực, ở chỗ nhà văn tin vào
sức sống bất diệt của con người”.
(Đỗ Kim Hồi - Giảng văn văn học
Việt Nam, NXB Giáo dục Việt Nam, tr 547).
Cảm nhận của anh/chị về “khát vọng được sống, được yêu” của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
ở đoạn trích Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)
để làm sáng tỏ ý kiến trên.
HƯỚNG DẪN CHẤM
|
Phần
|
Câu/Ý
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
I
|
|
Đọc
hiểu
|
3.0
|
|
|
1
|
Phương thức biểu đạt chính của văn bản:
nghị luận
|
0.5
|
|
|
2
|
Theo tác giả, cha mẹ nên ôm chặt các con và nói lời yêu thương với chúng là vì trẻ con chỉ bé bỏng có một thời, cánh
cửa cơ hội để làm điểu đó sẽ có lúc khép lại.
|
0.5
|
|
|
3
|
Chỉ ra và nêu tác
dụng biện pháp nghệ thuật chính của văn bản.
- Biện pháp nghệ
thuật chính: câu hỏi tu từ
+Có bao giờ bạn nhận ra rằng người
mình yêu thương nhất lại là người mình thường bỏ lơ? Thật kỳ quặc, phải
không?
+Nhưng còn gì quan trọng hơn gia
đình chứ? Thành công vượt trội nhưng cô đơn thì có ý nghĩa gì?
- Tác dụng: Hàng loạt những câu hỏi
đặt ra trong văn bản thể hiện nhu cầu đối thoại, sẻ chia, tâm sự của người viết
về vấn để tác giả đang bàn luận (mức độ quan tâm của mỗi người đối với gia
đình, với những người thân yêu của mình).
|
1.00
|
|
|
4
|
Thông điệp mà
anh/ chị tâm đắc nhất qua văn bản là gì?
HS có thể trả lời
một trong những thông điệp:
- Gia đình là tổ
ấm duy nhất của mỗi con người
- Hãy yêu thương, gắn bó hơn nữa với những người thân yêu trong gia đình.
|
1.0
|
|
II
|
|
Làm
văn
|
|
|
|
1
|
Viết một đoạn
văn (khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về lời khuyên của tác giả:
Cuốn album gia đình có ý nghĩa với tôi
hơn nhiều so với tài khoản ngân hàng.
|
2.0
|
|
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ
Có đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn,
kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết
đoạn kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về
Vai trò của gia đình trong đời sống của con người.
|
0.25
0.25
|
||
|
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các
luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; các phương thức biểu đạt, nhất
là nghị luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận
thức và hành động. Cụ thể:
- Câu mở đoạn: Dẫn
ý liên quan từ nội dung chính trong phần Đọc hiểu để nêu vấn đề cần nghị luận.
- Các câu phát
triển đoạn:
+ Giải thích:
++Cuốn album gia đình: tượng trưng cho giá trị
tinh thần
++tài
khoản ngân hàng:
tượng trưng cho giá trị vật chất
++Ý câu nói: Tình cảm gia đình là thiêng
liêng, cao quý hơn sự giàu có về vật chất.
+ Phân tích, chứng minh:Tại sao Cuốn
album gia đình có ý nghĩa với tôi hơn nhiều so với tài khoản ngân hàng.?
++Gia đình
là tế bào của xã hội, là nơi duy trì, bảo tồn giống nòi, là môi trường đầu
tiên quan trọng trong việc nuôi dưỡng, giáo dục và hình thành nhân cách của mỗi
con người.
++ Gia đình chính là
chỗ dựa vững chắc bảo vệ cho mỗi cá nhân, mỗi thành viên của gia đình trước mọi
phong ba trong cuộc sống.
++ Gia đình là nơi tổ ấm của mỗi
người, là nơi con người được sinh ra và lớn lên, gửi gắm tình cảm, đón nhận
tình cảm và sự yêu thương suốt cả cuộc đời.
++ Gia đình là trường học đặc biệt
đầu tiên của mỗi người. Tại trường học đầu tiên và đặc biệt này, người cha,
người mẹ có vai trò đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hình
thành và phát triển nhân cách, cũng như phát triển về thể lực, trí lực
của con cái.
++ Tài khoản ngân hàng- của cải vật chất - nếu mất đi có thể làm ra
lại được từ sức lao động chân chính của con người. Còn tình cảm gia đình bị rạn
nứt thì khó có thể hàn gắn, bù đắp được.
+ Bình luận:
++ Trong cơ chế kinh tế
thị trường hiện nay, hơn bao giờ hết vai trò giáo dục con cái trong mỗi gia đình
càng phải được chú trọng, nhưng không ít khó khăn, phức tạp.
++ Xây dựng gia đình văn hoá là mục
tiêu quan trọng nhất hiện nay. Cần lên án, phê phán những hành vi phá hoại hạnh
phúc gia đình…
|
1.00
|
||
|
- Câu kết đoạn: đưa ra bài học nhận thức và hành động:
+ Về nhận thức: hiểu về giá trị của gia đình
để có ý thức xây dựng mái ấm hạnh phúc;
+ Về hành động: Phải có những hành động cụ thể để có thể xây dựng
gia đình: thương yêu, cưu mang, che chở, nuôi dạy con cái nên người…
|
|
||
|
d. Sáng tạo
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy
nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.
|
0,25
|
||
|
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
|
0,25
|
||
|
|
2
|
Cảm nhận của anh/chị về “khát vọng được sống, được yêu” của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân ở đoạn trích Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài) để làm sáng tỏ
ý kiến…
|
5,0
|
|
1. Đảm
bảo cấu trúc bài nghị luận về một ý kiến bàn về tác phẩm văn học.
Có đủ các phần mở bài, thân bài,
kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết
luận được vấn đề.
|
(0,25)
|
||
|
2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
“khát vọng được sống, được yêu”
của nhân vật Mị trong đêm tình mùa
xuân
|
(0,25)
|
||
|
3. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận
điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết
hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Cụ thể:
a/ Mở bài: (0,5)
- Giới thiệu tác giả Tô Hoài, truyện Vợ chồng A Phủ;
- Trích ý kiến
- Nêu vấn đề cần nghị luận: “khát vọng được sống, được yêu”
của nhân vật Mị trong đêm tình mùa
xuân.
b/ Thân bài:
- Khái quát tác phẩm ( về hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ, cốt
truyện, đôi nét về nhân vật Mị…)(0,25)
- Cảm nhận về “khát vọng được sống, được yêu” của nhân
vật Mị trong đêm tình mùa xuân. (2,25 điểm)
+“Khát vọng được sống, được yêu”: Được hiểu là khát vọng
về cuộc sống đúng nghĩa, có tự do, có tình yêu.
+ Sơ lược về cuộc sống bi thảm của nhân vật để từ đó
làm bật lên khát vọng “được sống, được yêu”.
++ Mị là nạn nhân của chế độ cho vay nặng lãi
++ Mị bị đày đoạ về thể xác
+ +Mị bị tê liệt về tinh thần
+“Khát vọng được sống, được yêu” của nhân vật Mị trong đêm
tình mùa xuân”được thể hiện qua những diễn biến tâm lí phức tạp:
++ Mùa xuân đến với màu sắc tươi tắn, âm thanh náo nức,
rộn ràng, đặc biệt là âm thanh của tiếng sáo đã đánh thức ở Mị khát vọng sống
mãnh liệt.
++Mị thoát ra khỏi tình trạng sống vô cảm, câm lặng thường
ngày để “nhẩm thầm bài hát của người đang thổi”, và “thiết tha bổi hổi”; hành
động “lén lấy hủ rượu cứ uống ực từng bát”;
++Mị nhớ về hồi ức tươi đẹp, ý thức mình “còn trẻ”,
nghĩ về hiện tại cay đắng “A Sử và Mị
không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”;
++Mị hành động “lấy
ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”, “với tay lấy cái váy hoa
vắt ở phía trong vách” chuẩn bị đi chơi xuân, thể hiện niềm mong ước được
sống một cuộc sống tươi sáng, mới mẽ, đẹp đẽ hơn, vừa là những hành động đấu
tranh lặng lẽ, tự phát nhưng thật quyết liệt của Mị với số phận.
++Mị bị trói đứng nhưng tâm hồn vẫn đi theo tiếng sáo,
những cuộc chơi. A Sử trói được thân xác Mị nhưng không còn kiềm giữ được tâm
hồn người con gái nhận ra mình vẫn còn thanh xuân và khát khao được hưởng
tình yêu, hạnh phúc trong tuổi thanh xuân…
- Đánh giá chung: (0,5)
+“Khát vọng được sống, được yêu” cụạ nhân vật Mị được
thể hiện qua những diễn biến tâm lí phức tạp nhưng hợp lí, qua ngôn ngữ sinh
động, đậm sắc thái miển núi Tầy Bắc.
+ Qua đó, nhà
văn gián tiếp tố cáo tội ác của bọn chúa đất miền núi Tây Bắc, ca ngợi vẻ đẹp
tâm hồn của người dân lao động thể hiện ở sức sống tiềm tàng, khát vọng sống,
khát vọng tự do và tình yêu.
c/ Kết bài:(0,5)
- Tóm lại vấn đề đã nghị luận
- Cảm nghĩ của bản thân về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Mị trong đêm
tình mùa xuân.
|
(4.00)
|
||
|
4. Sáng tạo
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện
suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.
|
( 0,25)
|
||
|
5. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ,
đặt câu.
|
( 0,25)
|
