SỞ GD&ĐT BÌNH
ĐỊNH
NHÓM 7
(Bình Dương-Hoài Ân- Tư thục QN- An Nhơn 1-
Quang Trung)
|
ĐỀ THI
THAM KHẢO KỲ THPT QUỐC GIA
NĂM HỌC
2018 – 2019
MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian: 120 phút (Không kể
thời gian phát đề)
|
Đọc văn
bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
“ …Trồng
cây hạnh phúc cũng giống như trồng một cái cây xanh. Bạn sẽ phải vất vả chăm
bón, tỉa tót, tưới tắm lúc nó còn nhỏ, và tận hưởng cái cảm giác sung sướng khi
nó lớn lên, đơm hoa kết trái. Còn gì hạnh phúc hơn khi được ngồi dưới bóng mát
của cái cây do chính tay mình vun trồng và tận hưởng vị ngọt thơm mát từ hoa
trái của nó?
Một cây
hạnh phúc có thể lớn mạnh phải cần đến một vùng đất tốt, hay nói cách khác là
môi trường sống tốt. Với sự tấn công ngày càng mạnh mẽ của các loài “sâu bọ”,
hay đất đai ngày càng trở nên “cằn cỗi”, việc tìm cho cái cây của bạn một môi
trường sống xung quanh tốt là một điều hết sức quan trọng. Đó là việc mà bạn
phải tự tay bạn làm mới được.
Đôi khi
bạn dành quá nhiều thời gian cho cái cây bạn bè, cây công việc, cây mua sắm,
cây truyền hình… mà bạn quên mất rằng cái cây hạnh phúc của bạn đang ngày càng
khô héo vì thiếu sự chăm sóc. Thường thì chúng ta chẳng để ý cho đến khi sự cố
xảy ra hay “khi cây hạnh phúc chợt ngưng lá xôn xao” như Lê Uyên Phương từng
viết: Chỉ khi yếu đau chúng ta mới nhận ra rằng những ngày tháng khoẻ mạnh thật
đáng quý biết bao, chỉ khi tình đã đi xa ta mới thấy mình cần tình biết bao
nhiêu…
Vậy ta
phải làm gì để trả lại cho cái cây hạnh phúc sự xanh tươi vốn có của nó? Không
khó lắm đâu, hãy làm những việc tốt, hãy làm cho người khác hạnh phúc, hãy sống
vị tha… Có rất nhiều người nhầm tưởng rằng hạnh phúc có thể mua được. Họ đâu
biết rằng hạnh phúc chính là sự cho đi, là sự hy sinh vì tha nhân, là tình yêu
đồng loại… Đó chính là những “gầu nước mát” giúp cho cây hạnh phúc mãi xanh
tươi, đơm hoa kết trái và mang lại hoa thơm quả ngọt.”
(Trích “Trồng cây hạnh phúc”- Phạm Thị Hồng
Hạnh)
Câu 1:
Theo tác giả, ta cần phải làm gì để trả lại cho “cái cây hạnh phúc sự xanh tươi
vốn có của nó”?
Câu 2: Vì
sao trong văn bản trên, tác giả lại cho rằng “Trồng cây hạnh phúc cũng giống
như trồng một cái cây xanh”?
Câu
3: Theo anh (chị) hạnh phúc có thể mua được không?
Vì sao?
Câu
4: Anh (chị) sẽ làm gì để trồng cây hạnh phúc cho mình?
PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1.
(2,0 điểm) Hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh
(chị) về ý kiến được nêu trong phần Đọc hiểu “ Hạnh phúc chính là sự cho đi”.
Câu 2. (
5,0 điểm)
Những đường Việt Bắc của ta
Ðêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
(Trích
Việt Bắc – Tố
Hữu)
Anh/chị
hãy cảm nhận đoạn thơ trên, từ đó làm rõ khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng
mạn của Tố Hữu trong
đoạn thơ.
Đáp án/ Hướng dẫn chấm
Phần
|
Câu
|
Đáp án/ Hướng dẫn chấm
|
Điểm
|
Phần Đọc hiểu
|
1
|
Theo tác giả, để trả lại cho “cái cây hạnh phúc sự xanh tươi vốn có
của nó”, ta cần: làm những việc tốt, làm cho người khác hạnh phúc, sống vị
tha…
|
0,5
|
2
|
Tác giả cho rằng “Trồng
cây hạnh phúc cũng giống như trồng một cái cây xanh” vì: Bạn sẽ phải vất vả
chăm bón, tỉa tót, tưới tắm lúc nó còn nhỏ, và tận hưởng cái cảm giác sung
sướng khi nó lớn lên, đơm hoa kết trái.
|
0,5
|
|
3
|
HS có thể trả lời với
những cách khác nhau nhưng cần nêu được hạnh phúc cần được vun trồng, chăm
sóc.
|
1
|
|
4
|
HS trình bày quan niệm của riêng mình, có
thể có những ý sau:
- Sống biết yêu thương,
đồng cảm, chia sẻ, quan tâm đến người khác.
- Biết cho biết nhận, vị
tha, khoan dung, nhân hậu.
- Biết trân trọng, giữ
gìn những gì đang có…
|
1
|
|
Phần tạo lập văn bản
|
Nghị luận xã hội
|
1/Yêu cầu về kĩ năng: HS
biết kết hợp các thao tác lập luận để viết đoạn nghị luận xã hội. Lập luận
chặt chẽ, thuyết phục. Diễn đạt mạch lạc, cảm xúc; văn giàu hình ảnh; không
mắc các lỗi thông thường.
2/Yêu cầu về kiến thức:
HS có thể trình bày theo những cách khác nhau, nhưng có được các ý sau:
|
|
*Câu nói trên nghĩa là gì?
-Hạnh
phúc là cảm xúc sung sướng khi được thỏa mãn những giá trị về vật chất cũng
như tinh thần. Người hạnh phúc nhất là người hài lòng với cuộc sống mình đang
có, tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống của mình.
-“Hạnh phúc chính là sự cho
đi” nghĩa là con người cảm thấy hạnh phúc khi biết cảm thông, chia sẻ trước những khó khăn đau khổ của người
khác, biết hi sinh lợi ích cá nhân
mình để đặt lợi ích của mọi người, của tập thể, của cộng đồng, dân tộc lên
trên hết.
*Vì sao hạnh phúc lại là sự cho đi?
- Hạnh
phúc chỉ có ý nghĩa khi ta gắn hạnh phúc của mình với hạnh phúc của người
khác. Khi ấy, niềm hạnh phúc sẽ được nhân lên vì ta biết cống hiến, biết hi
sinh vì những mục đích lớn lao, cao cả..
- Niềm hạnh phúc trao đi không chỉ có ý nghĩa với
người được nhận mà còn để lại niềm vui cho người trao tặng. Khi cho đi yêu
thương ta sẽ được nhận lại yêu thương.
*Ta cần phải làm gì?
-Đây là một truyền thống
đạo lí tốt đẹp của người Việt từ bao đời, cần phải giữ gìn và phát huy...
-Ta hãy
mở rộng lòng mình, học cách yêu thương nhiều hơn, quan tâm nhiều hơn đến tất
cả mọi người. Ta cần biết cách hy sinh, biết cách giúp đỡ người khác…
-Tình
yêu thương ấy phải chân thành, xuất phát từ tấm lòng "Thương người như
thể thương thân"…
- Cần phê phán lối sống vị kỉ,
vô cảm, không có nghĩa tình…
|
2.0
|
||
Nghị luận văn
học
|
Yêu
cầu chung: .
Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; thể hiện khả
năng cảm thụ văn học tốt; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không
mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
|
||
Yêu
cầu cụ thể:
- Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Trình bày đầy đủ các phần mở bài, thân bài,
kết luận.
- Xác định nội dung nghị luận: phân tích đoan
thơ trong bài “Việt Bắc” để làm rõ khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn
của Tố Hữu trong đoạn thơ.
- Chia vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm
phù hợp; các luận điểm được triển khai theo trình tự hợp lí, có sự liên kết
chặt chẽ; sử dụng tốt các thao tác lập luận để triển khai các luận điểm; biết
kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.
|
|||
1.Giới
thiệu tác giả, tác phẩm
|
0.5
|
||
2.Nét chính của khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn trong văn học
Việt Nam 1945-1975
-Khuynh hướng sử thi: văn học phản ánh
những sự kiện, những vấn đề có ý nghĩa
lịch sử lớn lao, tập trung thể hiện chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng
cách mạng. Nhân vật chính thường là những con người tiêu biểu cho lí tưởng
chung của dân tộc, kết tinh phẩm chất cao quí của cộng đồng, gắn bó số phận
mình với số phận của đất nước. Lời văn mang giọng điệu trang trọng hào hùng
thiên về ngợi ca ngưỡng mộ.
-Cảm hứng lãng mạn: cảm hứng lãng mạn
chủ yếu được thể hiện trên phương diện lí tưởng của cuộc sống mới và vẻ đẹp
của con người mới, ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng và tin tưởng vào
tương lai tươi sáng của dân tộc
|
0.5
|
||
3.Cảm nhận:
* Mạch cảm xúc chung: Bài thơ là khúc ca ân nghĩa, là hồi tưởng đầy
xúc động và ân tình của Tố Hữu về chặng đường kháng chiến gian khổ mà anh
hùng đã qua của đất nước, từ đó mà hướng về tương lai tươi sáng, nhắc nhở tâm
nguyện thủy chung.
* 8 câu đầu: Tác giả nhớ lại cảnh tượng hào hùng sôi động, đầy khí
thế của cuộc kháng chiến toàn dân ở chiến khu Việt Bắc.
- 2 câu đầu: Bức tranh toàn
cảnh quân dân ta ra trận chiến đấu với khí thế hào hùng, sôi sục, khẩn
trương.
(Từ sở hữu của ta, từ láy rầm rập, biện pháp so sánh, cường điệu Đêm đêm rầm rập như là đất rung)
-
6 câu
tiếp: Sự phối hợp các lực lượng chiến đấu:
+ Hình ảnh bộ đội ta
trong những đêm hành quân:
(Từ láy điệp điệp trùng trùng, hình ảnh Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan)
+ Cùng hành quân với bộ
đội là những đoàn dân công phục vụ chiến đấu:
(Hình ảnh đỏ đuốc từng đoàn, cách nói thậm xưng Bước chân nát đá)
+ Những đoàn xe ra trận và niềm tin tưởng lạc
quan
(Hình
ảnh Đèn pha bật sáng như ngày mai lên)
è Đoạn thơ vừa đậm chất sử thi hào hùng, vừa giàu
tính lãng mạn đã diễn tả thành công khí thế kháng chiến ở Việt Bắc. Qua đó Tố
Hữu đã khắc hoạ sâu sắc hình ảnh dân tộc Việt Nam anh hùng trong cuộc kháng
chiến toàn dân, toàn diện, trường kì kháng chiến đầy gian khổ hi sinh nhưng
nhất định thắng lợi.
-
4 câu
cuối: tin vui chiến thắng trăm miền:
Điệp từ “vui”, sự xuất hiện
hàng loạt những địa danh
|
4.0
|
||
4. Kết
luận:
Thơ Tố Hữu: tập trung
khắc họa những bối cảnh rộng lớn, những biến cố quan trọng tác động mạnh mẽ
đến vận mệnh dân tộc. Hình tượng trung tâm là con người của sự nghiệp chung,
kết tinh số phận, vẻ đẹp của cộng đồng. Cảm hứng chủ đạo là cảm hứng lịch sử
- dân tộc.
Đoạn thơ là cảm xúc của
Tố Hữu và cũng là cảm xúc của toàn dân tộc:
ca ngợi sức mạnh dân tộc, hướng tới niềm tin chiến thắng, thể hiện
tinh thần lạc quan.
Tố Hữu có giọng thơ tâm
tình ngọt ngào tha thiết, giọng của tình mến thương: những vấn đề chính trị
được thể hiện qua giọng thơ tâm tình, đằm thắm, chân thành.
Khẳng định giá trị nội
dung nghệ thuật đoạn thơ.
|
0.5
|
||
Sáng tạo: Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo;
có quan điểm và thái độ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức
và pháp luật
|
0.25
|
||
Chính tả, dùng từ, đặt câu : Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
|
0.25
|
-------------- HẾT ------------